Jan Ludwiczak
(1875-1939), Chwałkowo Kościelne

Urodził się 21 października 1875 roku w Bierzglinie jako syn Franciszka i Józefy z d. Jaskulska. Święcenia kapłańskie przyjął 19 marca 1901 roku. W latach 1901-1916 był wikariuszem i administratorem w kilku wielkopolskich parafiach, m.in. we Włościejewkach. 1 kwietnia 1916 roku został administratorem parafii w Chwałkowie Kościelnym, a rok później, 24 sierpnia 1917 roku został proboszczem tej parafii. W 1916 roku reaktywował działalność Katolickiego Stowarzyszenia Robotników. W tym samym czasie objął prezesurę Kółka Rolniczego w Chwałkowie i zorganizował Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej. W 1918 roku założył Stowarzyszenie Młodych Polek. Organizował kursy oświatowe, patronował ćwiczeniom fizycznym i wojskowym.

Powstanie wielkopolskie
Brał udział w konspiracji przygotowującej powstanie w obwodzie ksiąskim. Na tajnym zebraniu u ks. Antoniego Wiśniewskiego w Mchach, 6 października 1918 roku, przydzielono mu funkcję komendanta obwodu Książ wieś mającej powstać formacji militarnej obwodu Książ wieś. Ostatecznie komendantem Straży Ludowej został Konstanty Bniński, a jego zastępcą Roman Barcikowski z Konarskiego. Wykorzystał swój autorytet proboszcza do werbowania powstańców. Jego płomienne wystąpienia agitacyjne w kościele są do dzisiaj przekazywane kolejnym pokoleniom chwałkowian. Sięgał po różne argumenty, łącznie z: ?jak nie pójdziesz do powstania, to cię żadna panna nie będzie chciała?. Gdy po wybuchu powstania widział na mszy młodych mężczyzn, nawoływał kobiety do niepodawania im ręki. Niezależnie od metod, był niezwykle skuteczny w werbowaniu powstańców. Z samego Chwałkowa poszło do powstania co najmniej 72 mężczyzn.

Po powstaniu kontynuował swą pracę narodową, społeczną i oświatową. Współtworzył Towarzystwo Powstańców i Wojaków Koło Chwałkowo, które powstało 11 kwietnia 1924 roku. Patronował Towarzystwu Młodzieży Polskiej. Fotografie z tamtego okresu prezentują jego wojskowy sznyt pod sutanną, a obrazu mężczyzny zdecydowanego dopełnia zawadiacko przekrzywiona powstańcza rogatywka. W 1925 roku został przeniesiony na probostwo w Domachowie, gdzie pozostał do końca życia. Zmarł w Domachowie 14 stycznia 1939 roku i został pochowany na tamtejszym cmentarzu parafialnym.

ŹRÓDŁA:
Kronika parafii św. Michała Archanioła w Chwałkowie Kościelnym
"Wiadomości Śremskie" nr 19/1929
Księża wielkopolscy na WTG Gniazdo, www.wtg-gniazdo.org
Pamięć zbiorowa

Nowa odsłona KOLEKCJI Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski oraz nowa kolekcja Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej powstały przy finansowym wsparciu Starostwa Powiatowego w Śremie wysiłkiem redaktorów WIR - członków Stowarzyszenia Nasza Gmina.
Nad przebudową całej WIR w zgodzie z nową technologią pracujemy.

gir@ffe