Franciszek Szymanek
(1899-1962), Mchy

Urodził się 23 sierpnia 1899 roku w Mchach jako syn Leona i Katarzyny z d. Kowalska. Ukończył szkołę powszechną w Mchach. 4 czerwca 1902 roku zmarł mu ojciec i odtąd wychowywany był tylko przez matkę. 6 stycznia 1919 roku wstąpił na ochotnika do śremskiego batalionu powstańczego i brał udział w powstaniu wielkopolskim. Już tydzień później wyruszył ze swoją formacją pod dowództwem ppor. Henryka Swinarskiego na front pod Leszno. Brał udział w walkach m.in. pod Pawłowicami i Robczyskiem w 2 kompanii dowodzonej przez chor. Mariana Trawińskiego. Wsławił się wyniesieniem w rękach niewypału z budynku mieszkalnego w Pawłowicach. Jako żołnierz Grupy Leszno został wcielony do 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich (później 60 Pułk Piechoty) i przeszedł ze swoim pułkiem szlak bojowy. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako sanitariusz. Po powrocie z frontu służył w szpitalu wojskowym w Śremie. Przeszedł do rezerwy w stopniu plutonowego, w rezerwie awansowany do stopnia sierżanta. W 1921 roku zamieszkał w Pawłowicach pod Lesznem, gdzie pracował jako kamerdyner hrabiego Krzysztofa Mielżyńskiego. Ożenił się 20 listopada 1926 roku w Poznaniu z Kazimierą Kniazielską. Tuż przed wybuchem II wojny światowej został zmobilizowany do oddziałów sanitarnych na terenach wschodnich. Uniknął niewoli i w listopadzie 1939 roku wrócił do Pawłowic, skąd w 1942 roku został wraz z rodziną wysiedlony do obozu przejściowego w Łodzi, następnie do Kraśnika w województwie lubelskim. W 1943 roku schwytany podczas ulicznej łapanki w Lublinie, przebywał krótko w obozie koncentracyjnym w Majdanku. Został zwolniony dzięki pomocy lekarza Juliana Winklera. Po wojnie wrócił do Pawłowic. Działał w związkach kombatanckich, w tym ZBoWiD Koło Pawłowice. Zmarł 13 listopada 1962 roku, Kazimiera zmarła 11 maja 1999 roku. Oboje zostali pochowani na cmentarzu parafialnym w Pawłowicach.

Odznaczenia:
Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
Złoty, Srebrny i Brązowy Krzyż Zasługi
Wielkopolski Krzyż Powstańczy - uchw. RP 02.29-0.40 z dnia 1960-02-29

ŹRÓDŁA:
Archiwa rodzinne
Centralne Archiwum Wojskowe via WTG Gniazdo
Kronika Koła ZBoWiD w Pawłowicach

Nowa odsłona KOLEKCJI Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski oraz nowa kolekcja Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej powstały przy finansowym wsparciu Starostwa Powiatowego w Śremie wysiłkiem redaktorów WIR - członków Stowarzyszenia Nasza Gmina.
Nad przebudową całej WIR w zgodzie z nową technologią pracujemy.

gir@ffe