Kazimierz Staszak
(1899-1991), Książ

Urodził się 27 lutego 1899 roku w Sokolnikach, powiat Września, jako syn Józefa i Marii z d. Chwałczyńska. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Chwałkowie Kościelnym rozpoczął naukę w zawodzie rzeźnik. 13 lutego 1917 roku powołany do niemieckiego wojska do 7 Pułku Zapasowego stacjonującego w Nojzalc nad Odrą. Po przeszkoleniu wysłany na front niemiecko-francuski (Szampania), gdzie walczył do podpisania rozejmu 11 XI 1918 r. Bez oficjalnego zezwolenia opuścił armię niemiecką i powrócił do domu 28 grudnia 1918 roku.

Powstanie wielkopolskie
W nocy z 30 na 31 grudnia 1918 roku wziął udział w wyprawie ksiąskiego oddziału Straży Ludowej na zdobywanie niemieckiego garnizonu w Śremie. Garnizon poddał się bez walki i powstańcy z ksiąskiego oddziału, po uroczystościach zwiazanych z przejęciem władzy przez Polaków, wrócili pociągiem do domu. Już 6 stycznia stawili się z powrotem jako ochotnicy tworzonego własnie batalionu śremskiego. Wśród nich Kazimierz Staszak, ktory z przydzialem do drugiej kompanii wyruszył na front pod Leszno. Tam m.in. brał udział w walkach pod Kąkolewem z oddziałem dowodzonym przez sierżanta Ignacego Talarczyka z Borku. Nie ma informacji, czy brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, ani kiedy został wcielony do 7 Dywizji Żandarmerii Wojskowej w Poznaniu.

Z Poznania został skierowany do 10 Dywizji Żandarmerii Wojskowej w Przemyślu, gdzie pełnił służbę do 11 listopada 1923 roku. Po zakończeniu służby wrócił do Chwałkowa Kościelnego i pracował w swoim zawodzie rzeźnika. 21 stycznia 1929 roku ożenił się w Panience z Antoniną Filipiak urodzoną 16 maja 1911 roku, córka Franciszka i Franciszki z domu Wasielewska. Po ślubie zamieszkał w Panience gdzie prowadził własny warsztat rzeźnicki oraz sklep spożywczy i mały gościniec. Z ich kilkorga dzieci wiek niemowlęcy przeżyła córka Halina (1931-1983) i syn Jarosław (1943-).
Podczas II wojny światowej, do sierpnia 1942 roku był zaangażowany w kolportaż gazetki "Dla Ciebie Polsko". Współpracował też z Józefem Gubanem (także powstańcem wielkopolskim) w wydawaniu Polakom więcej mięsa niż się na kartki należało. 9 listopada 1942 roku został aresztowany przez gestapo i osadzony w śledztwie w Jarocinie. Po 7 miesiącach przewieziony do pracy w Roszarnii w Witaszycach, stamtąd po 7 miesiącach do Ostrowa, następnie po 2 miesiącach do Radogoszczy. Stąd z dużą grupą więźniów do Rawicza - tutaj grupowano więźniów do różnych obozów. Kazimierz Staszak trafił najpierw nad granicę holenderską, gdzie pracował przy osuszaniu moczarów, następnie do obozu Buchenwald - obóz nr 496 i tam szczęśliwie doczekał wyzwolenia.
Po powrocie do Panienki w dalszym ciągu prowadził zakład i sklep (do września 1949 roku). Z inicjatywy Kazimierza Staszaka w roku 1952 została założona w Panience spółdzielnia produkcyjna, która przetrwała do 1960 roku. Była to spółdzielnia specyficzna, zostały tylko zaorane miedze, a dotychczasowi rolnicy indywidualni, zwani przez władzę "kułakami", po dawnemu gospodarowali każdy na swoim gospodarstwie - wspólnie tylko rozliczali się w ramach spółdzielni na warunkach o wiele korzystniejszych niż mieli dotychczas. W rok po rozwiązaniu spółdzielni powstało w Panience Kółko Rolnicze, którego prezesem został Kazimierz Staszak.
Na początku lat 70. XX wieku za udział w powstaniu wielkopolskim otrzymał awans na podporucznika rezerwy.
Zmarł w wieku 92 lat 8 stycznia 1991 roku. Żona Antonina zmarła 3 czerwca 1985 roku.
Zostali pochowani na cmentarzu katolickim w Panience, powiat Jarocin.

Odznaczenia:
Wielkopolski Krzyż Powstańczy, 18.05.1972 rok
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 21.08.1974 rok

Źródło: Kazimiera Horyza-Pachciarz, na podstawie wspomnień Kazimierza Staszaka oraz akt ZBoWiD Jaraczewo, powiat Jarocin

ŹRÓDŁA:
Dokumenty Kazimierza Wawrzyniaka, dowódcy plutonu w 2 kompanii batalionu śremskiego
Akta Komisji Weryfikacyjnej Związku Powstańców Wielkopolskich 1936-1939

Nowa odsłona KOLEKCJI Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski oraz nowa kolekcja Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej powstały przy finansowym wsparciu Starostwa Powiatowego w Śremie wysiłkiem redaktorów WIR - członków Stowarzyszenia Nasza Gmina.
Nad przebudową całej WIR w zgodzie z nową technologią pracujemy.

gir@ffe