Stanisław Matuszak
(1895-1981), Chwałkowo Kościelne

Urodził się 10 listopada 1895 roku w Brodnicy koło Śremu jako syn Szymona i Marii z d. Roszyk. We wczesnym dzieciństwie rodzice przekazali go do pracy u gospodarza w Chwałkowie, gdzie w latach 1906-1910 ukończył cztery klasy szkoły powszechnej. W 1913 roku został powołany do armii niemieckiej i po wybuchu I wojny światowej walczył na jej frontach. Z wojny wrócił do Chwałkowa i przyłączył się do powstania wielkopolskiego. 6 stycznia 1919 roku wstąpił ochotniczo do śremskiego batalionu powstańczego i już 13 stycznia wyruszył z tą formacją na front pod Leszno. Na miejscu otrzymał przydział do 2 kompanii dowodzonej przez chor. Mariana Trawińskiego. Gdy w lutym 1919 roku gen. Dowbor Muśnicki ogłosił ochotniczy zaciąg na wojnę polsko-ukraińską, zgłosił się do oddziału, który wyruszył na pomoc obleganemu przez Ukraińców miastu Lwów. Walczył zwycięsko w elitarnej jednostce wielkopolskiej, którą Ukraińcy nazywali ?rogate diabły?. Potem dołączył do macierzystego 6 PSWlkp. (później 60 PP) i przeszedł z nim szlak bojowy. Między innymi stacjonował pod Zbąszyniem, gdzie brał udział w potyczkach przygranicznych z Niemcami. Pozostał w wojsku do 1921 roku. Po zwolnieniu z służby wojskowej w 1921 roku ożenił się w Chwałkowie z Michaliną Ratajczak i podjął pracę w dobrach Mielżyńskich jako robotnik rolny. Później wyjechał do pracy do Niemiec, a następnie do St. Etienne we Francji, gdzie pracował jako górnik w kopalni w Montceau-les-Mines (na płn. od Lionu), a po pracy był członkiem orkiestry dętej. Pod koniec lat 30. dołączyła do niego żona z córką i tam pozostali do 1947 roku. Jako repatrianci wrócili transportem do Wałbrzycha, gdzie Stanisław podjął pracę jako górnik w Kopalni Julia (później Thorez). Po wojnie należał do Francuskiej Partii Komunistycznej, a po powrocie do Polski do Polskiej Partii Robotniczej. Od czasu utworzenia PZPR w 1948 roku był jej członkiem. W 1949 roku był członkiem Rady Narodowej w Wałbrzychu, a od 1952 sekretarzem PZPR oraz radnym i członkiem Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej. W 1955 roku powrócił do Chwałkowa. W domu, w którym mieszkał, znajdowała się poczta. Po śmierci żony przeprowadził się syna Kazimierza. Zmarł w Kowarach 21 kwietnia 1981 roku i tam został pochowany na cmentarzu komunalnym. Dom w Chwałkowie kupili państwo Brylewscy.

Odznaczenia:
Brązowy Krzyż Zasługi (II RP)
Wielkopolski Krzyż Powstańczy - uchw. RP 12.18-0.758 z dnia 1968-12-18

ŹRÓDŁA:
Akta ZBoWiD Koło Książ, Koło Śrem
Archiwa rodzinne
Centralne Archiwum Wojskowe via WTG Gniazdo

Nowa odsłona KOLEKCJI Wirtualnej Izby Regionalnej Gminy Książ Wielkopolski oraz nowa kolekcja Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej powstały przy finansowym wsparciu Starostwa Powiatowego w Śremie wysiłkiem redaktorów WIR - członków Stowarzyszenia Nasza Gmina.
Nad przebudową całej WIR w zgodzie z nową technologią pracujemy.

gir@ffe