Wirtualna Izba Regionalna Gminy Książ Wielkopolski

Legendy i mity

Książ. Zaginione akta

Źródło: Zbiory Tomasza Jankowskiego
Autor: Krzysztof Jankowski
Miejsce: Książ [ob. Książ Wielkopolski]

Wśród znawców zagadnień okolicznej historii, co jakiś czas można usłyszeć opowieść o zaginionych archiwach miejskich. Chodzi tu o akta miejskie, zgromadzone w budynku ratusza, które w powszechnym mniemaniu padły pastwą płomieni w czasie pożaru miasta w 1848 roku. Dokumenty, o których mowa, prawdopodobnie dotyczyły okresu od lokacji miasta aż po pierwszą połowę XVI wieku, a także akta z lat 1703-1772 oraz z lat 1806-1848.

Ze szczątkowych opisów, jakie przetrwały do naszych czasów wiadomo, iż ratusz był murowany z cegły, o rzucie w kształcie litery "T", zwrócony frontową elewacją ku południu. Jego usytuowanie na środku rynku potwierdza plan sytuacyjny wypalonego miasta Książa z czerwca (lipca?) 1848 roku: Situations Plan von der Am 29 April abgebrandten Stadt Xions Kreis Schrimm, vermessen im Juli 1848 durch Schmidt [fragment na ilustracji].

Wracając jednak do zaginionych akt, to krąży opowieść, że gdy wiadomo było o nadciągających wojskach pruskich i miasto wraz ze swymi obrońcami szykowało się do bitwy, kilku książan wdarło się do budynku ratusza i wyniosło z niego opisane wcześniej akta miejskie, akt lokacji miasta oraz pieczęć miejską z herbem. Niestety śmiałków owych nie znamy z imienia. Zginęli prawdopodobnie podczas bitwy, nikomu nie ujawniwszy wcześniej miejsca ukrycia dokumentów.

Przypuszcza się jednak, że miejsce owo w jakiś sposób zostało oznakowane lub na terenie miasta pozostawione zostały wskazówki, które pozwalają dotrzeć do punktu ukrycia tych cennych pamiątek. Odnalezienie lub odczytanie ewentualnych znaków nastręcza jednak pewne trudności, gdyż w mieście pozostało bardzo niewiele obiektów z tamtego okresu, które mogłyby zawierać te jakże cenne informacje.

Krzysztof Jankowski, wówczas 24-letni student Politechniki Poznańskiej, swoim zbiorem legend wygrał konkurs ogłoszony w 2005 roku przez Centrum Kultury w Książu Wlkp. Jego prace zostały opublikowane w gazecie lokalnej "Tydzień Ziemi Śremskiej".

Sygnatura: LM-00003
Fot. Zygmunt Borys "Książ Wielkopolski. Zarys dziejów" [1]

Jeśli możesz uzupełnić opis tego obiektu, napisz do nas: wir.ksiazwlkp[@]gmail.com. Użyj sygnatury obiektu (dwie linie wyżej).