Katalogi: |
Zdjęcia i ryciny |
Dokumenty |
Mapy i herby |
Dawna prasa |
Ludzie |
Legendy i mity |
Przedmioty |
Artykuły |
Bibliografia |
Szukaj według: |
Okresy |
Miejscowości |
Tematy |
Indeks osób |
Projekt WIR: |
O projekcie |
Redakcja |
Ludzie | [ powrót ] |
Antoni Wawrzyniak powstaniec wielkopolski [ur. 1900 - zm. 1974] Źródło: Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej Autor: Tomasz Jankowski, Katarzyna Gwincińska, Bohdan Kaczmarek Miejsce: Książ [ob. Książ Wielkopolski] Urodził się 9 grudnia 1900 roku w Janowcu (pow. Mogilno) jako syn Mikołaja i Franciszki z d. Tuszyńska. Po skończeniu czterech klas szkoły powszechnej w Pieckach w 1915 roku podjął pracę jako robotnik rolny w majątku w Grzanowo, gdzie także pracowali rodzice. W 1918 roku został powołany do armii niemieckiej i po przeszkoleniu w Belgii miał trafić na front zachodni, jednak w listopadzie 1918 w Niemczech wybuchła rewolucja i nastał rozejm. 22 grudnia wrócił z innymi polskimi żołnierzami do domu, do Skotnik, gdzie wówczas przebywali jego rodzice, ok. 30 km od Inowrocławia. Powstanie wielkopolskie i wojna 1919-1921 Wraz z wybuchem powstania dołączył do oddziału powstańczego i walczył o Kruszwicę, Mątwy i Inowrocław. Podczas zdobywania mostu kolejowego w Inowrocławiu został ranny. Po wyzdrowieniu został wcielony do 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich, potem, po przeszkoleniu do 14 Pułku Artylerii Ciężkiej, z którą to formacją walczył na wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku. Ożenił się w Książu w 1927 roku z Agnieszką Mendyka. W 1934 roku przeszedł do rezerwy i zamieszkał z rodziną w Książu, gdzie został instruktorem P.W. i W.F. na zlecenie komendy powiatowej w Śremie. Po wybuchu II wojny światowej wraz z całą rodziną został wywieziony do Generalnego Gubernatorstwa, do wsi Grądy w pow. Sokołów Podlaski. Po wkroczeniu na tamte tereny Armii Czerwonej wstąpił wraz z synem w szeregi Wojska Polskiego, do 1 Samodzielnej Brygady Moździerzy. Z tą formacją przeszedł szlak bojowy od Warszawy przez Szczecin do Poczdamu pod Berlinem, gdzie został ciężko ranny. We wrześniu został zwolniony do cywila jako niezdolny do służby wojskowej. Rodzina wróciła do Książa, a Antoni zajął się działalnością społeczną. Był współzałożycielem ksiąskiego Koła ZBoWiD i pełnił funkcję jego prezesa. Przez wiele kadencji był radnym Miejskiej Rady Narodowej, działał w lokalnym klubie sportowym, był członkiem rady nadzorczej Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska", członkiem Komitetu Budowy Pomnika Rozstrzelanych w Książu na cmentarzu parafialnym. Zmarł w 7 czerwca 1974 roku w szpitalu w Śremie i został pochowany na cmentarzu parafialnym w Książu. | |
Sygnatura: OS-00153 |