Źródła

Datowanie:

Opis obiektu:
Zbór ewangelicki wzmiankowano w Książu po raz pierwszy już w XVI wieku. Niestety budynek ten nie zachował się. Kamień węgielny pod budowę nowego kościoła wmurowano 4 kwietnia 1794 roku. W sierpniu tegoż roku nowy budynek był już w stanie pozwalającym na odprawianie nabożeństwa. Zbór o konstrukcji szachulcowej wypełnionej gliną przetrwał do roku 1830, kiedy to glinę zastąpiono cegłą.
W lipcu 1914 roku kościół z muru pruskiego został rozebrany i na jego miejscu postawiono świątynię murowaną, która obecnie użytkowana jest jako kościół katolicki pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego.
Jak można zaobserwować z tego krótkiego rysu historycznego na owej parceli przez wieki wiele się działo.

Nie wiadomo dokładnie, kiedy pojawiły się pierwsze wzmianki o tunelu. Być może wywodzą się one z okresu wojen polsko-szwedzkich lub okresu budowy drugiej świątyni w niespokojnych czasach rozbiorów. Tunel łączył podziemia kościoła z terenem cmentarza ewangelickiego i miał umożliwić ucieczkę członkom gminy w razie niebezpieczeństwa np. oblężenia.

Po ostatniej przebudowie w roku 1914, wejście do tunelu zostało zamurowane, ukryto także jego wylot na cmentarzu. Uczyniono tak prawdopodobnie ze względu na zły stan techniczny tunelu, który groził zawaleniem. Przypuszcza się, że zostały w nim ukryte zabytkowe naczynia liturgiczne, aby uchronić je przed rozgrabieniem w czasie wojny 1914-1918. [kg]

Sygnatura: ZR-00067