Źródła

Datowanie: maj 1948

Opis obiektu:
Transkrypcja artykułu z gazety Głos Wielkopolski, początek maja 1948 r.:
(zachowano oryginalną pisownię)

Książ uczcił pamięć bohaterów z r. 1848
Już od wczesnego rana z okolicznych miasteczek i wiosek tłumy napływały do Książa celem uczczenia rocznicy bitwy, którą tu w r. 1848 stoczył oddział kosynierski z przeważającymi siłami pruskimi. Wojsko i organizacje z pocztami sztandarowymi po przywitaniu władz i przeglądzie wyruszyły z Rynku z orkiestrą 5 poznańskiej drużyny harcerskiej pod miasto na plac, gdzie miejscowy proboszcz, ks. Jan Kowalczyk odprawił mszę św. na jednej z mogił powstańczych.

Po przemówieniu burmistrza m. Książa p. Gawrońskiego, wicewojewoda mgr Szłapczyński dokonał odsłonięcia pomnika „Pamięci Bohaterów 1848 do 1948”. (Pomnik projektował i wykonał prof. Bieńkowski z Poznania). W mowie swojej Wicewojewoda nakreślił zmagania chłopa z zaborcą germańskim w walce o słuszne swoje prawa. Z kolei przemówił poseł Izydorczyk. Podniósł on znaczenie ruchu chłopskiego, w okresie „Wiosny Ludów”. Dopiero dzisiejsze pokolenie mogło osiągnąć zdobycze o których marzyli jego przodkowie.
W momencie, kiedy przedstawiciele organizacji i partyj politycznych brali ziemię z mogiły do urny, którą wyrzeźbił artysta-chłop Berdyszak z niedalekich Zawór, chór odśpiewał „Do broni” Nowowiejskiego. Urna zostanie przekazana na uroczystości w Miłosławiu.
Następnie ppłk. Róg Mazurek wręczył dyplomy tym, którzy wierni idei swoich przodków – kosynierów uczestniczyli w okresie ostatniej okupacji w walce o niepodległość i demokrację.

Następnie uformował się pochód celem przedefilowania przed trybuną ustawioną na Rynku, gdzie 100 lat temu zginął na schodach płonącego ratusza dowódca oddziału kosynierskiego, mjr. Fl. Dąbrowski. Na trybunie zajęli miejsca: wicewojewoda mgr Szłapczyński, wiceprzewodniczący WRN Tkaczyk, poseł Izydorczyk, ppłk. Róg-Mazurek, starosta pow. Śrem p. Kozłowski i inni. W zwartych szeregach przedefilowały oddziały wojska, biskupianie spod Krobi w swoich oryginalnych ludowych strojach z dudą i skrzypkiem na czele, powstańcy wielkopolscy ze sztandarami, Zw. Uczestników Walk o Niepodległ. i Dem., Zw. b. Więźniów Politycznych, uczniowie Gimn. i Liceum w Śremie, oddziały „Służby Polsce”, ochotnicze straże pożarne, ZWM, „Wici”, niezliczone szeregi harcerstwa, organizacje polityczne, Zw. Sam. Chłopskiej z tęczowymi sztandarami, pocztowcy, kolejarze, leśnicy, cechy, stowarzyszenia i wreszcie duży oddział banderii konnej w strojach o barwach narodowych.

Uroczystości setnej rocznicy bitwy o Książ na długo pozostaną w pamięci uczestników obchodu, których zgromadziło się ponad 10 tysięcy. (p)

W artykule błędnie podano imię ks. Kowalczyka, Jan zamiast Franciszek.
[kg]

Sygnatura: ZR-00571