Zdjęcia i ryciny

Datowanie: 21 października 1945

Opis obiektu:
20 października 1939 roku w Książu miał miejsce pokazowy akt terroru. Hitlerowscy okupanci w ramach Operacji Tannenberg rozstrzelali na rynku 17 obywateli Ziemi Ksiąskiej i Dolskiej. Egzekucji dokonano po doraźnym sądzie, który w pół godziny "rozpatrzył" sprawy 20 oskarżonych i 17 skazał na śmierć. Miejsce egzekucji było już przygotowane. Na rynku zgromadzono wszystkich mężczyzn, a u wylotu ulic ustawiono karabiny maszynowe. Bliscy, przyjaciele, znajomi musieli być świadkami tego morderstwa w "majestacie" okupacyjnego prawa. Ciała zabitych, pod lufami niemieckich karabinów, chowali w zbiorowej mogile na cmentarzu nastoletni chłopcy. Ich grób miał pozostać nieoznaczony.

Natychmiast po zakończeniu wojny, w 1945 roku mieszkańcy Książa i Dolska zorganizowali się w celu upamiętnienia ofiar tego wstrząsającego mordu pomnikiem i tablicą na cmentarzu. Odsłonięcie nastąpiło w szóstą rocznicę wydarzenia - w niedzielę 21 października 1945 roku. Poprzedziła je msza polowa na rynku.

Jak pisze Ludwik Drozdowicz:
W 1945 roku władze miejskie Książa postanowiły w miejscu stracenia zakładników wystawić pamiątkowy pomnik. Nie było wówczas czasu ani możliwości szukania wzorców i artysty rzeźbiarza. Magistrat zlecił wykonanie pomnika, na którym byłyby tablice z nazwiskami rozstrzelanych, mistrzowi murarskiemu, p. Edmundowi Wąsikowi. Za wzór posłużyły wojskowe pomniki sowieckie, które można było spotkać na wielu cmentarzach wojskowych.
[kg]

Sygnatura: FR-00543