Franciszek Rószczka (1898-1973)
powstaniec wielkopolski
Urodził się 28 stycznia 1898 roku w Książu jako syn robotnika rolnego Walentego Rószczki i Jadwigi z d. Kowalska. W latach 1905-1912 uczęszczał do szkoły powszechnej w Książu. Po zakończeniu nauki pracował jako robotnik rolny w majątku Książek. W 1917 roku został powołany do armii niemieckiej i walczył w I wojnie światowej na froncie francuskim.
Powstanie wielkopolskie i wojna 1919-1921
Był w Poznaniu podczas wybuchu powstania 27 grudnia 1918 roku. Brał udział w walkach ulicznych m.in. na Wildzie. Po dwóch dniach zdał broń poznańskim powstańcom i przybył do Książa. Od razu wstąpił do Straży Ludowej i brał udział w wymarszu ksiąskiego oddziału SL na rozbrajanie garnizonu w Śremie w nocy 30 grudnia 1918 roku. Ponieważ był saperem, 2 stycznia 1919 otrzymał przydział do 1 Batalionu Saperów Wielkopolskich (później 15 BS w składzie 15 Dywizji Piechoty) i został wysłany na front północny. Walczył pod Nakłem, Szubinem i Rynarzewem. Brał udział w akcji wysadzenia mostu pod Rynarzewem i zdobycia niemieckiego pociągu pancernego. W unieruchomionym pociągu walczył jeszcze 400-osobowy oddział Grenzschutzu, który został wyparty celnym ogniem artylerii powstańczej. Polacy zdobyli sprzęt i broń oraz działo, okupując sukces stratami 15 poległych i 25 rannych. Zdobyty pociąg pancerny po przeprowadzeniu remontu ochrzczono imieniem Danuta. Ze swoim batalionem brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w walkach na Białorusi.
Pozostał w Wojsku Polskim i do 1939 roku [...] (więcej)
Źródła biogramu: Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Ksiąskiej, Tomasz Jankowski, Katarzyna Gwincińska, Bohdan Kaczmarek
Miejscowość: Książ
Sygnatura: OS-00235
